ذهن و زبان "اقبال " در پرتو قرآن

author

  • دکتر على محمد مؤدنى
Abstract:

شاعران و نویسندگانی که اندیشهء آنها از یک نظم فلسفی و منطقی برخوردار است، نه تنها آن نظم در زندگی فردی و اجتماعی آنان اثر می گذارد بلکه در آثار ادبی که حاصل تراوش فکری آنان است بسیار مؤثر است. در این مقاله سعی شده است که این شیوه و رویه در اندیشهء علامه اقبال به صورت کوتاه نشان داده شود وگوشه ای از تجلی قرآن کریم در ذهن و زبان اقبال بررسی شود. بویژه تأثیری که فرآیند آن بزرگترین فلسفه اقبال یعنی اسرار خودی و رموز بیخودی را برای او و جهان بشریت به ارمغان آورد و او را به عنوان شاعری هدفمند و خردورز و اجتماعی به جهان معرفی نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ذهن و زبان نیما

نوآوری‎های نیما محدود به وزن و قالب و قافیه نیست. زبان شعر او نیز تازه است. وی تا آنجا که می‎تواند، زبان شعر را ساده­­ می­سازد و آن را به زبان نثر و نمایش نزدیک‎تر می‎گرداند. پرداختن به طبیعت و به­کارگیری عناصر طبیعی و بهره‎گیری از مفاهیم نمادین آنها در آفرینش تصاویر شعری نیز موجب محسوس­تر و ملموس­تر شدن اندیشه و احساس او می‎گردد. هرچه در شعر نیما هست‏، طبیعی و از تحمیل و تکلّف به‎دوراست. کلماتی...

full text

آموزه‏های سیاسی قرآن در اشعار اقبال

مسأله انتظار بشر از دین، از دیر باز مورد توجه جوامع علمی بوده است. برخی، دین را امری خودی و مشتمل بر اعمال عبادی و اخلاقی می‏دانند؛ عده‏ای دیگر معتقدند حوزه نفوذ دین، اجتماع و سیاست را نیز شامل می‏شود. بنابراین نسبت دنیا و دین، بنابر تعبیری عرفانی، همان ظاهر و باطن است. مقاله حاضر، به بررسی موضوع فوق با توجه به اشعار اقبال لاهوری می‏پردازد.

full text

خلقت بشر در پرتو قرآن

 بحث از واژه "بشر" مراحل و خلقت او در قرآن و تبدیل بشر بیولوژیک به یک موجود ایدئولوژیک است.  در قرآن ذیل چهار واژه "انسان"، "ناس"، "بشر" و "آدم" از انسان بحث شده است. شاید بتوان گفت، مراد قرآن از "انسان"، ویژگى‌هاى روان شناختى و ساختمان روحى و روانى و گاه ساختمان طبیعى انسان و از واژه "ناس" انسان درجمع و جامعه و از واژه "بشر" یک موجود بیولوژیک با طبیعتى ویژه و از "آدم" و "بنى آدم" انتظارات اید...

full text

ذهن و زبان نیما

نوآوری‎های نیما محدود به وزن و قالب و قافیه نیست. زبان شعر او نیز تازه است. وی تا آنجا که می‎تواند، زبان شعر را ساده­­ می­سازد و آن را به زبان نثر و نمایش نزدیک‎تر می‎گرداند. پرداختن به طبیعت و به­کارگیری عناصر طبیعی و بهره‎گیری از مفاهیم نمادین آنها در آفرینش تصاویر شعری نیز موجب محسوس­تر و ملموس­تر شدن اندیشه و احساس او می‎گردد. هرچه در شعر نیما هست‏، طبیعی و از تحمیل و تکلّف به‎دوراست. کلماتی...

full text

نوخاستگی زبان و جوهریت ذهن/ نفس

در دهه‌های اخیر موج فکری جدیدی در نظریه‌پردازی‌های فلسفی-علمی با غلبه بر ماده‌انگاری فروکاهش‌گرا و حتی فیزیکالیسم غیرفروکاهش‌گرا به نام نوخاسته‌گرایی ایجاد شده است. نوخاسته‌گرایی، دیدگاهی تکامل‌گرایانه، سیستمی و سلسله مراتبی است و بر اساس آن، کل واجد ویژگی‌ها و خصوصیاتی می‌گردد که اجزا فاقد آن هستند. نوخاسته‌گرایی طیف‌های متعددی دارد که رایج‌ترین آن در مسائل ذهن و...

full text

بررسی مناسبات بینامتنی اشعار اقبال لاهوری و قرآن

نظریه ی بینامتنی حاصل رویکرد زبان شناختی به ادبیات  است که هر متن ادبی را زاییده ای از متون گذشته یا معاصر  می داند؛ به گونه ای که متن تازه(حاضر) خلاصه ای از متن یا متون متعدد (غایب) است. هدف از این پژوهش « واکاوی مناسبات بینامتنی اشعار اقبال لاهوری و قرآن» است، که به روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد زبان شناختی، روابط بینامتنی میان اشعار اقبال لاهوری و قرآن کریم را بیان کرده است. رابطه های موجود ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 53  issue 1

pages  -

publication date 2003-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023